WELKE SOCIALE RECHTEN BOUW JE OP VIA JE STATUUT ALS ZELFSTANDIGE IN HOOFDBEROEP?
Elke zelfstandige betaalt elk kwartaal sociale bijdragen. Maar wat bouw je daar nu precies mee op?
Ziekte
- Als zelfstandige heb je dezelfde rechten als werknemers voor de terugbetaling van medische kosten. Je recupereert via je ziekenfonds kosten (of een gedeelte van de kosten) zoals de consultatie bij de dokter, de aankoop van medicijnen, kinesitherapie, …
- Wordt je arbeidsongeschikt voor minstens 8 dagen, dan krijg je ook een uitkering via je ziekenfonds gedurende de ziekteperiode.
Moederschapsverlof
- Zelfstandigen in hoofdberoep hebben recht op 12 weken moederschapsverlof (op te nemen binnen een termijn van 36 weken). Indien je voldoet aan de voorwaarden, dan heb je ook recht op een moederschapsuitkering en dienstencheques.
- Daarnaast krijg je als ouder een startbedrag en het Groeipakket. Het startbedrag (vroeger bekend als het kraamgeld) kan door één van beide ouders aangevraagd worden, en dat al vanaf de eerste dag zwangerschap. Nadien volgt automatisch de uitbetaling van het Groeipakket. Hoeveel je krijgt, hangt af van de leeftijd en medische situatie van je kind en de gezinssituatie.
- Het kwartaal na je bevalling betaal je ook geen sociale bijdragen. Toch behoud je als zelfstandig werkende mama voor die periode je sociale rechten.
Zorgverlof
- Ook voor zelfstandigen bestaat de mogelijkheid om zorgverlof te nemen in voor de verzorging van een zieke naaste, je kind met een beperking, het verlenen van palliatieve zorgen.
- In dit geval kan je een uitkering voor mantelzorg aanvragen. Per aanvraag kun je 1 tot 6 maanden zorgverlof krijgen. Tijdens je hele loopbaan mag je in totaal 12 maanden zorgverlof opnemen.
Al dan niet tijdelijke sluiting onderneming
- In sommige gevallen moet je je onderneming noodgedwongen sluiten. Omdat er bijvoorbeeld brand uitbrak, iemand je zaak vernielde of er een natuurramp plaatsvond.
- In dat geval geldt het overbruggingsrecht en blijven je sociale rechten maximaal nog één jaar in stand (maximaal 24 maanden, als je gedurende minstens 15 jaar pensioenrechten als zelfstandige hebt opgebouwd). In dat jaar krijg je ook een uitkering.
Pensioen
- Via de verplichte sociale bijdragen bouw je ook je pensioen op.
- Het minimumbedrag voor werknemers en zelfstandigen is gelijk, maar gemiddeld ontvang je als zelfstandige beduidend minder.
- Veel zelfstandigen voorzien daarom in extra pensioenopbouw (VAPZ, IPT)
